Overdracht familiebedrijven: soft blijkt hard te zijn

Nieuwsbrief! Platform Professioneel Coachen, Jaargang 5, nummer 2, najaar 2005

“Nu hoor ik ook eens hoe hij er over denkt ”

Aan het woord is de echtgenote van de directeur van een familiebedrijf tijdens een bijeenkomst over bedrijfsoverdracht.

10 directeur- groot- aandeelhouders- DGA’s die denken aan de overdracht van hun familiebedrijf tussen nu en vijf jaar ontmoeten elkaar gedurende vier avonden op initiatief de Rabobank in de regio . Bij wijze van experiment komen niet alleen de zakelijke aspecten aan de orde maar ook wat de overdracht betekent voor de DGA persoonlijk. Ze luisteren naar deskundigen over slaag- en faal factoren bij de verkoop en over de waardebepaling. Ze hangen aan de lippen van twee collega DGA’s die vertellen over hun ervaringen met het overdragen van hun bedrijf. Ze praten met elkaar over de persoonlijke kant van de overdracht. Overdragen aan een van de kinderen of toch maar verkopen? Hoe kijken levenspartner en de kinderen er tegenaan? Hoe gaat de DGA de volgende levensfase invullen? Bijna iedereen is ingegaan op de uitnodiging om bij deze laatste onderwerpen ook hun vrouw mee te nemen.

Wat vinden ze belangrijk?

Uit de evaluatie blijkt dat de zgn. harde onderwerpen als waardebepaling en zakelijke slaag- en faalfactoren het laagst gewaardeerd worden. Het hoogst scoren het praten over de ervaringen met collega’s die al hebben overgedragen en de persoonlijke kant van de overdracht . Ze besluiten tot een terugkomdag na vijf maanden om elkaar te vertellen wat er is blijven hangen en wat ze met de inzichten gedaan hebben. Tijdens die bijeenkomst blijkt dat ze binnen een jaar elkaar opnieuw willen ontmoeten, vooral omdat de drempel laag is geworden om over persoonlijke aspecten van de overdracht met elkaar te praten. Daar hebben ze de meeste zorgen over. De financiële, fiscale en bedrijfseconomische kanten vinden ze makkelijker hanteerbaar. Daarvoor staan adviseurs in de rij met veel kennis en ervaring.

De persoonlijke kant wordt in het vakjargon van de Rabo bank soft genoemd. Het blijkt echter de harde dobber te zijn voor de overdragers met het grootste afbreukrisico. Want bedrijfsoverdracht maakt een familiebedrijf zeer kwetsbaar, juist vanwege de persoonlijke kant.
Tussen de tien en dertig procent van de bedrijfsoverdrachten in Nederland leidt tot sluiting omdat het emotioneel uit de hand loopt. De ondernemers en hun levenspartners, de kinderen, de opvolgers, het personeel en de klanten hebben eigen wensen en verlangens, eigen angsten en barrières.

De Rabobank heeft goed naar de ondernemers geluisterd. Bij een nieuwe cyclus met een groep DGA’s wordt nu de nadruk gelegd op de ervaringen van oud-collega’s en op de persoonlijke kant van de overdracht. Bovendien zijn de levenspartners uitgenodigd voor het hele traject. Centraal staan de uitwisseling van ervaringen met collega’s en de persoonlijke kant van de overdracht. Veilig en laagdrempelig. De zakelijk aspecten zijn naar het tweede plan verschoven.

De gekozen aanpak is voor een bank onorthodox maar goed voor de klantenbinding. Zaken doen via het hart. Een win-win aanpak voor ondernemer en bank.

Piet Jeuken

www.o-leng.nlp.jeuken@o-leng.nl